اغلب جراحی‌های مربوط به فک از داخل دهان انجام می‌شود و جای برشی روی صورت باقی نمی‌ماند. این شیوه جراحی اختصاصا مربوط به رشته جراحی فک و صورت است و متخصصان جراحی پلاستیک یا گوش و حلق و بینی ممکن است آنها را از داخل دهان انجام ندهند. علاوه بر این، متخصصان جراحی فک و صورت ابتدا یک دوره دندانپزشکی را گذرانده‌اند و بعد تخصص جراحی فک و صورت گرفته‌اند بنابراین به صورت علمی با رابطه دندانی آشنا هستند و می‌توانند به بهترین نحو اعمال جراحی فک را انجام دهند.

چگونگی جراحی فک:

بعد از انجام ارتودنسی و آماده شدن برای جراحی، بیمار طی یک بیهوشی حدودا سه تا چهار ساعته تحت عمل جراحی قرار می‌گیرد. تمامی تزریقات و برش‌ها نیز داخل دهانی است. دکتر کلباسی در ادامه توضیح می‌دهد برای جراحی فک پایین به گوشه‌های دهان و پشت دندان‌های عقل داروی بی‌حسی تزریق می‌کنیم، سپس بافت را باز می‌کنیم و فک پایین را در هر دو طرف از زاویه فک در بعد عمودی برش می‌دهیم و جدا می‌کنیم. برای جابه‌جایی فک بالا نیز از حدود 10 میلی‌متر بالای دندان‌ها، لثه را برش می‌دهیم و بافت نرم را کنار می‌زنیم. بعد از آن فک بالا را با فرز برش می‌دهیم و کاملا هر دو طرف را از استخوان جمجمه جدا می‌کنیم و سپس به اندازه لازم هر دو فک را حرکت می‌دهیم.

قبل از جراحی فک باید وسیله‌ای به نام «اسپلینت» ساخته شود. این وسیله موقعیت دندان‌ها را حین عمل به جراح نشان می‌دهد. در حقیقت بعد از اینکه فک بالا را آزاد می‌کنیم آن را روی اسپلینت روی فک پایین قرار می‌دهیم سپس بر مبنای آن فک بالا را به‌وسیله پلاتین‌هایی از جنس تیتانیوم یا پیچ فیکس می‌کنیم. بعد از آن هم فک پایین را بر مبنای فک بالا و رابطه دندانی صحیح با پیچ، سیم یا پلاتین فیکس می‌کنیم. اگر فیکسیشن یا ثابت‌سازی فک صددرصد کامل انجام شود، لازم نیست بعد از عمل دهان بیمار را ببندیم. اگر هم از سیم یا وسیله‌ای غیر از فیکسیشن استفاده کنیم مجبور هستیم دهان بیمار را برای یک ماه تا شش هفته بسته نگه داریم تا استخوان فک جوش بخورد. طی این مدت بیمار باید از طریق بینی با لوله یا از طریق نی از گوشه دهان مایعات مصرف کند. اما در تکنیک‌های جدید سعی می‌کنیم فک را کاملا فیکس کنیم تا مجبور نشویم دهان بیمار را بسته نگه داریم. لازم به ذکر است که امروزه با پیشرفت سیستم بیهوشی و داروهای مسکن جدید، درد بعد از جراحی فک شاید در حد خیلی ملایم باشد.

در چه شرایطی عمل جراحی فک لازم است؟ عمل جراحی فک یا جراحی ارتوگناتیک به اصلاح بی نظمی و عدم تقارن استخوان های فک برای بهبودی عملکرد دندان ها و بایت می پردازد. با انجام این تغییرات ممکن است ظاهر صورت فرد نیز بهبود پیدا کند.
مشکلات بایت ناشی از ساختار استخوان فک
ریتینر (ارتودنسی متحرک)، ارتودنسی ثابت و کشیدن دندان اولین روش هایی است که برای اصلاح مشکلات بایت (مال اکلوژن) به ذهن هر دندانپزشکی می رسد. با این وجود در صورتی که مشکلات بایت بسیار شدید یا ناشی از ساختار استخوان فک باشند، جراحی فک بهترین راه حل است.

جراحی فک می تواند مشکلاتی زیر را اصلاح کند:

اوربایت
آندربایت
کراس بایت
اُپن بایت

ضربه یا آسیب به صورت :

در صورتی که استخوان فک شکسته شده و یا طی حادثه ورزشی، تصادف و غیره به دندان ها و لثه ها آسیب وارد شود، عمل جراحی فک بهترین گزینه برای برگرداندن عملکرد فک و تقارن چهره می باشد.

انحراف، جلو یا عقب بودن فک :

زمانی که فک بالا و پایین با هم تقارن ندارند، در واقع استخوان در یکی از آن دو بیش از دیگری رشد کرده است. اگر فک پایین جلوتر باشد، ممکن است بیمار به هایپرپلازی مندیبل (رشد بیش از حد استخوان فک پایین) یا هایپوپلازی ماگزیلا (عدم رشد کافی استخوان فک بالا) مبتلا باشد.
اگر فک پایین عقب تر باشد، ممکن است بیمار به هایپرپلازی ماگزیلا ( رشد بیش از حد استخوان فک بالا) یا هایپوپلازی مندیبل (عدم رشد کافی استخوان فک پایین) دچار باشد.
انحراف و عدم تقارن فکین ممکن است ناشی از رشد چندین سندروم باشد که در نتیجه، این سندروم ها مانع رشد یک سمت از فک یا رشد بیش از حد سمتی دیگر شوند.
تمام این شرایط نیازمند جراحی یا تراشیدن فک ها می باشد. جلو یا عقب بودن فکین ممکن است از سنین پایین مشخص باشد، اما والدین باید تا سنین جوانی فرزندان و اتمام رشد استخوان ها صبر کنند و سپس برای جراحی فک اقدام کنند. کودکان می توانند از ریتینر، هدگیر یا بریس های ثابت ارتودنسی برای بهبود مشکلات فک تا زمان رسیدن به سن مناسب کمک بگیرند. پس از این زمان بیمار می تواند جراحی فک پایین جلو آمده یا عقب رفته را انجام دهد.

درد مزمن استخوان فک :

مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) بین فک بالایی و پایینی قرار دارد. شما می توانید این مفصل را با قرار دادن یک انگشت روی گوش و همزمان باز کردن دهان حس کنید. حرکتی که احساس می کنید باید متناوب و بدون خلل باشد. البته در صورتی که فکتان قفل کرده و یا با باز کردن زیاد دهان احساس درد می کنید، ممکن است دچار اختلال مفصل گیجگاهی فکی شده باشید که در برخی مواقع موجب تورم و تضعیف بافت های اطراف می شود. پزشکان همیشه سعی می کنند تا حد امکان از روش های غیر تهاجمی برای درمان اینگونه اختلالات استفاده کنند. در برخی موارد اختلال مفصل گیجگاهی فکی با استفاده از محافظ های دهانی، ریتینر و یا دیگر بریس های ارتودنسی قابل درمان است. اما در موارد جدی تر، عمل جراحی فک برای بازگرداندن عملکرد فک و کاهش درد بیمار الزامی می باشد.

تومور ها و کیست های فک :

فک و دهان از بافت های مختلفی تشکیل شده اند که شامل بافت عضله، استخوان، غدد و مخاط می باشد. این باعث می شود تا فکین بیش از سایر بخش های بدن در خطر تشکیل تومور و کیست قرار داشته باشند، خصوصا اگر بیمار سیگار یا الکل مصرف کند.

اگر تومور ها درون یا اطراف استخوان فک رشد کنند، باید برای جلوگیری از مشکلاتی همچون مال اکلوژن و نافرمی فکین هر چه سریع تر آنها را با جراحی خارج کرد.

اگر تومور یا کیستی سرطانی شود، بیمار باید از روش های شیمی درمانی و پرتو درمانی برای خلاصی از آنها کمک بگیرد.

جراح دهان و فک و صورت یکی از تخصص های ده گانه در دندانپزشکی است که شامل تشخیص و درمان بیماریها صدمات و نقایص مربوط به هر دو جنبه کاربردی و زیبایی شناختی اعم از بافت سخت و نرم در سر و گردن است .

دامنه این تخصص بسیار وسیع است و از کشیدن دندان تا درمان شکستگی های پیچیده صورت می باشد .

جراحی ای است که طیف وسیعی از بیماری‌ها، صدمات و نقوص سر و صورت و فک ، چه بافت نرم و چه بافت سخت ناحیه دهان و فک و صورت را اصلاح می‌کند.